آیا شما یک فرد خلاق هستید؟ ابداع گر چطور؟ باهوش یا زیرک؟ آیا دوست دارید خود را به محک این نوع از توانائی ها بزنید؟
ویژگی‌های افراد خلاق:
بسیار خب پس بدانید که افراد خلاق کسانی هستند که می توانند نگاهی غیر مرسوم به اشیاء و پدیده ها انداخته و هر رویداد یا شیء را چنان ببینند که گویی برای نخستین بار روی آن تمرکز کرده اند. این افراد بخش عمده ای از وقت و انرژی خود را صرف توجه دقیق به اطراف خود کرده و مسائل پیچیده را به مسائل ساده تر ترجیح می دهند! و با علاقه مندی بسیار برای یافتن راه حل می کوشند.
پس افراد خلاق: توانایی ایجاد تعداد زیادی ایده را به طور سریع داشته، دارای اعتماد به نفس بوده و برای انجام کار مقاوم و سمج عمل می کنند، پرتکاپو و ریسک پذیرند.
دارای استقلال رای و داوری بوده و به قضاوت های مستقل می پردازند. البته این قضاوت اول از خودشان و در مورد کارهایشان شروع می شود و به قضاوت محیطی کشانده می شود، توانایی تمام و کامل و یکی کردن افکار گوناگون را داشته و انعطاف پذیر بوده و توانایی تعقیب و دست یابی به راه حل مشکل را در راه های مختلف دارند. به رغم استنباط دیگران، بسیار فعال نبوده و در مقایسه با دیگران از هوش و ذکاوت خارق العاده ای برخوردار نیستند زیرا خلاقیت می تواند باشد مثل داشتن تفکری آزاد و سیال که آن هم یکی از پیش نیازهای خلاقیت است، اما ضروری نیست! معمولا پایین قرار گرفتن درجه هوشی ارتباط چندانی به میزان خلاقیت ندارد، همچنان که هوش سرشار نیز دلالت بر خلاق بودن فرد نمی تواند باشد!
خلاقیت با کوشش و ابتکار عمل و پشتکار بارور می شود و هوش با تربیت و الگوبرداری صحیح و آموزش های مخصوص هدایت می شود و تازه بعد از آموزش و قرارگرفتن در مسیر درست می توان افراد باهوش را مثمرثمر کرد. اما افراد خلاق خود مدیریتی و راهبردی شخصی قوی و خاصی دارند! فرد باهوش، باهوش متولد می شود و بنابر نظر روان شناسان تا ۸۰ درصد می تواند وراثت در هوش دخیل باشد، اما افراد خلاق ممکن است از برهه ای از عمر خویش به صورت جهشی یا ناخودآگاه دست به خلاقیت بزنند و آنچه خلاقیت را پایه ریزی می کند (نیاز و علاقه) است که اکثر افراد خلاق در امور و رشته های غیر از تخصص خود دست به خلاقیت می زنند!
خلاقیت گروهی:
توجه دقیق تر به فرآیند خلاقیت نشان می دهد که چرا سازمان های کارآفرین برای مسائلی از قبیل: وقت آزاد، آزادی عمل، دسترسی به اطلاعات سیستم پیشنهادهای موثر و سریع، تشویق، ریسک پذیری و نوآوری و غیره اهمیت فوق العاده ای قائل هستند. زیرا این موارد همه اساس و بنیان سازمان های خلاق است.
مراحل خلاقیت:
۱- جذب: فریفته شدن نسبت به یک موضوع
۲- ابهام: همان مرحله ای است که می گوییم (آهان فهمیدم)!
۳- آزمایش: در این مرحله ایده به وجود آمده آزمایش می شود تا اینکه معلوم شود مفید و مولد است یا خیر؟
۴- پالایش: ایده به منظور کاربردی کردن و مصرف عملی آن اصلاح می شود.
۵- ارائه و فروش: مرحله ای است که اکثر خلاقیت ها را خنثی و ناکام می کند زیرا خلاقیت باید قابل سوددهی باشد.
باید مدیران ایده ها را خریده یا قبول و سپس به مشتریان سازمان ها عرضه کنند.
پیشتازان نوآوری:
افرادی هستند که باعث هماهنگی و پیشبرد امور مربوط به محصول یا خدمت جدید در سازمان می شوند و تا موفقیت نهایی به اصطلاح (تنور را گرم نگه می داند) سعی می کنند موانع و مشکلات سازمانی و غیرسازمانی و نوآوری ها را از بین ببرند و نقش مهمی در توسعه کسب و کار جدید، پیشرفت و تکنولوژی و تقویت پروسه تغییر و تحول سازما ایفا کرده و به مبتکران کمک می کنند تا از سلسله مراتب سازمانی فارغ شوند.
بعضی از تغییرات برون سازمانی و موفقیت های درون سازمانی فرصت مناسبی را برای نوآوری به وجود می آورند و یکی از این ویژگی های مهم کارآفرینان و سازمان های کارآفرین، کشف و بهره برداری از همین فرصت هاست.
سازمان های کارآفرین از انواع تکنیک های توسعه، خلاقیت گروهی به شکل جدی و مستمر استفاده می کنند که برخی از این تکنیک ها عبارتنداز:
۱- یورش فکری: هدف اصلی گروه، خلق ایده های هرچه بیشتر در مساله موردنظر است و هیچ کس حق ارزیابی یا قضاوت ایده های پیشنهادی را ندارد.
۲-گروه مجازی: گروه نظرات را در کاغذ نوشته و توسط رهبر گروه طبقه بندی و نتایج اعلام می شود و یا از طریق اینترنت یا پیامک نظرات خود را به رهبر اعلام می کنند. بدون شناخته شدن فردی.
۳- رویکرد سینکتیکس (Synectics): فرآیند به کارگیری این روش چنین است: شناسایی و تجزیه و تحلیل مشکل به منظور رسیدن به ماهیت جوهره آن، تلاش برای تبدیل راه حل های به دست آمده به راه حل نهایی، در این روش فقط رهبر گروه، به اصل موضوع واقف است و با صحبت در پیرامون موضوع اصلی به جواب نزدیک می شوند، مثلا: اگر موضوع تولید اسباب بازی خاصی یا کاربردی خاص باشد، ابتدا با موضوعاتی مثل: کودک، بازی، لذت بردن و… و کاربرد آن اسباب بازی خاص شروع می شود تا بر مساله اصلی که مثلا: ساخت یک نوع عروسک یا ماشین، تفنگ یا… با کاربردی خاص و برای سنی خاص است کشیده می شود.
۴- رویکرد جدلی: در این روش دو گروه مخالف وجود دارند باید با ارائه راه حل های قانع کننده و خلاق به پیروزی برسند.
۵- گردش تخیلی: اعضای گروه از طریق به کارگیری جریانی تمثیلی و استعاره ای به گردش تخیلی ترغیب می کنند و به منظور استفاده از حالت ذهنی ایجادشده در گروه، هنگامی که افراد کاملا از قالب های ذهنی معمولی خود خارج شوند موضوع جلسه مطرح می شود و اکنون زمان آن رسیده که نگارنده یک شمائی از خلاقیت را به اختصار جهت تکمیل بحث ارائه دهد. تا شما خواننده محترم خود سازمان با موسسه و همکاران و اعضای خانواده و تمام کسانی را به نوعی از جهت کاری یا خویشاوندی و دوستی با آنها در ارتباط هستید، با نمودار خلاقیت سنج که به ابتکار خود ارائه می دهم را مقایسه کنید. شاید هیجانی برای ارائه خلاقیت در شما به وجود آورد.
فرآیند نوآوری و خلاقیت
۱- تصور: جذب
۲- ایده: الهام
۳- خلاقیت: آزمایش
۴- نوآوری: پالایش
۵- انتشار: ارائه فروش
با تصویر ایده، باید آن را جذب کرد- با به وجود آمدن ایده باید الهامات را ثبت کرد.
با تولد خلاقیت باید آن را به بوته آزمایش کشاند- نوآوری حاصله را باید چندین بار پالایش کرد- و با انتشار خلاقیت و نوآوری باید آن را قبال ارائه و فروش کرد.
خلاقیتی که منجر به کسب درآمد فروش شود خود به تنهایی می تواند یک سرمایه جاودان باشد.
– انواع فشن های لباس، مد، جواهرات، و وسایل آرایشی و بهداشتی…
– انواع طراحان اتومبیل های لوکس، معماران و طراحان داخلی و خارجی ساختمان ها
– انواع آرایشگران افسونگر در گریم و پیرایش
– انواع خلاقان صنعتی، تولیدی، خدماتی
– و حتی طراح یک صورت زیبا در یک تندیسی از «مادر» می تواند یک خلاق جاویدان نباشد همچو یک زبان جدیدی برای کلامی بی صدا… (یک خلاق تخیلی در ذهن خود بی صدا فریاد می زند: بگذار بی کلام صدایت کنم.. خلاق، سرزنده، مبتکر و جاوید باشید…
